Voorafgaande zorgplanning
Er bestaan in België vijf wilsverklaringen die men voorafgaand kan opstellen. Op deze manier kunnen artsen en zorgverleners later met de wil van de patiënt rekening houden, wanneer deze zich niet langer zelf kan uitdrukken.
Meer en meer mensen willen 'met hun papieren' in orde zijn. Een reden is vaak dat ze iemand in hun nabijheid hebben zien overlijden op een wijze die ze zelf zeker niet willen. En dan begint de zoektocht naar 'wilsverklaringen'.
Talloze varianten van zulke wilsverklaringen worden aangeboden via het internet, zorginstellingen, sociale diensten, allerhande verenigingen enzomeer. Veel van deze goedbedoelde documenten blijken echter niet rechtsgeldig. Mensen weten niet welke nu betrouwbare wilsverklaringen zijn of niet. Men ziet door het bos de bomen niet meer.
Vandaar dat LEIF, met de steun van minister Frank Vandenbroucke, samen met de FOD Volksgezondheid een heel gebruiksvriendelijke brochure heeft samengesteld met 'de correcte voorafgaande wilsverklaringen' (zie hierboven: door erop te klikken kan men door de brochure bladeren).
Op deze wijze kan men aan voorafgaande zorgplanning doen, liefst in samenspraak met een deskundige zorgverlener. Het opstellen van deze wilsverklaringen is een dynamisch (denk)proces op zich. Door dit samen met een arts/zorgverlener te doen, begrijpen dezen ook beter wat men later nog wel of niet meer wil ondergaan. Uiteraard kan men achteraf i.f.v. de actualiteit zijn wilsverklaringen altijd aanpassen of zelfs opnieuw intrekken.
Indien men nog wilsbekwaam en mondig is, heeft men deze wilsverklaringen uiteraard (nog) niet nodig: het volstaat om mondeling mee te delen wat men nog wel of niet wenst.
Met behulp van deze wilsverklaringen kan men dus aan ‘voorafgaande zorgplanning’ doen.
Op deze webpagina’s kan u vier van de vijf voorafgaande wilsverklaringen terugvinden waarmee men de omstandigheden van het levenseinde zelf mee kan bepalen:
- de ‘negatieve’ wilsverklaring
- de wilsverklaring euthanasie
- de verklaring inzake de wijze van teraardebestelling
- de verklaring voor orgaandonatie
Bij elk van deze vier voorafgaande wilsverklaringen hoort een korte, praktische toelichting hoe men deze wilsverklaringen kan invullen.
Zoals hierboven vermeld bestaat er nog een vijfde wilsverklaring en deze betreft de lichaamsschenking aan de wetenschap. Hiervoor bestaat geen voorgedrukte wilsverklaring daar lichaamsschenking deel uitmaakt van een nalatenschap (“erfenis”). Dit wordt met een eigenhandig geschreven testament geregeld.
Het staat iedereen vrij om voorafgaande wilsverklaringen op te stellen. U bepaalt natuurlijk wat u wenst te regelen. Alle voorafgaande wilsverklaringen die u op deze site aantreft zijn rechtsgeldige modellen. Artsen zijn verplicht hiermee rekening te houden, met uitzondering van de voorafgaande wilsverklaring euthanasie.
Drie van deze voorafgaande wilsverklaringen (wilsverklaring euthanasie, orgaandonatie en teraardebestelling) kunnen tevens geregistreerd worden bij de gemeente. De wilsverklaring met betrekking tot orgaandonatie kan geregistreerd worden via de gemeente en de huisarts, maar men kan dit ook zelf online regelen: www.mijngezondheid.be. Registratie is echter niet verplicht: de documenten zijn op zichzelf rechtsgeldig, maar het is een bijkomende (en kosteloze) manier om de wilsverklaringen bekend te maken.
Alle voorafgaande wilsverklaringen blijven onbeperkt geldig. Dit geldt ook voor de wilsverklaring inzake euthanasie die werd opgesteld (of herzien of herbevestigd) na 2 april 2020.
Het is aangewezen om deze wilsverklaringen in overleg met een arts/zorgverlener op te maken.
Voor de Franstalige documenten klikt u hier